Κροτοφοβία και Ανάσταση: Ο σίγουρος τρόπος να αποκτήσει ψυχολογικά ο σκύλος μας
Εκεί που είναι στην ησυχία του και απολαμβάνει τον ύπνο του έχοντας μία μικρή ανησυχία που λείπετε από κοντά του αρχίζει ο χαμός…
Πυροτεχνήματα, φωτοβολίδες κρότου και λάμψης, δυναμιτάκια. ΑΝΑΣΤΑΣΗ…
Για εμάς κάτι φαντασμαγορικό για εκείνον κάτι τρομακτικό…
Ο πανικός θεριεύει…
Το σώμα αντιδρά και αρχίζει να εκκρίνει ορμόνες…
Περιμένει την επίθεση του άγνωστου εχθρού που δεν έρχεται…
Ο αντιδραστήρας του σώματος δίνει αδρεναλίνη και γεμίζει ενέργεια τον σκύλο μας…
Μία ενέργεια που δεν μπορεί να ξεσπάσει, να φύγει…
Ο εχθρός δεν έρχεται (αφού δεν υπάρχει) αλλά στιγμή στη στιγμή μεγεθύνεται ο πανικός, γίνεται τρόμος και αφού δεν ξεσπάει δημιουργεί τέτοιες στρεσογόνες καταστάσεις που μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες στο σκύλο μας.
Κάπως έτσι μετατρέπεται σε ένα φοβικό σκυλί που τρέμει μπροστά σε οποιονδήποτε ξαφνικό θόρυβο.
Κάπως έτσι στην περίπτωση των κουταβιών που θα γίνουν μεγάλα σκυλιά ο πανικός μετατρέπεται σε επιθετικότητα όταν ενηλικιωθεί ο σκύλος μας.
Κάπως έτσι δημιουργούνται οι καταστάσεις που κάνουν τη συμβίωση με το σκύλο μας εφιαλτική (ποιος θέλει ένα σκυλί που υποφέρει τρέμοντας ή που διαρκώς επιτίθεται σε ό,τι κινείται;)
Κάπως έτσι στο τέλος-τέλος βρισκόμαστε μπροστά στο αποτρόπαιο θέαμα ο σκύλος να έχει «αυτοκτονήσει» από τον πανικό του είτε πέφτοντας από το μπαλκόνι είτε εφόσον είναι δεμένος τον βρίσκουμε να κρέμεται στο κενό.
Πιστέψτε μας δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που συνέβη κάτι τέτοιο…
Γιατί συμβαίνει
Ο σκύλος όπως και εμείς είναι εφοδιασμένος με ένα σύστημα συναγερμού που ενεργοποιείται όταν εμφανίζεται κάποιος κίνδυνος.
Το αρχέγονο αυτό σύστημα, μέσα από μια διαδικασία βιοχημικών λειτουργιών, όταν μπαίνει σε δράση δίνει στο σώμα μας την δυνατότητα άμεσης αντίδρασης σε μια απειλή.
Η αντίδραση αυτή οριοθετείται σε δύο πιθανές ενέργειες:
Α. Επίθεση στην απειλή δηλαδή Fight
(τότε η αδρεναλίνη κυρίως εξοπλίζει το σώμα με ανοχή στο πόνο για να ανταπεξέλθει στην κατάσταση της επίθεσης)
Β. Φυγή από την απειλή – Flight
(τότε η αδρεναλίνη δίνει δύναμη στα πόδια ώστε να ανταπεξέλθει ο οργανισμός στην φυγή)
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και στις δύο περιπτώσεις ο οργανισμός εφοδιάζεται στιγμιαία με απίστευτη ενέργεια προκειμένου να αντεπεξέλθει στην οποιαδήποτε πρόκληση με ολόκληρο το δυναμικό του.
Πίσω από αυτή την δύναμη ορμόνες όπως η αδρεναλίνη παίζουν κυρίαρχο ρόλο.
Κάθε σκύλος έχει διαφορετικό επίπεδο ευαισθησίας που οδηγεί στην ενεργοποίηση αυτού του συστήματος.
Για μια φοβία μιλάμε όταν η ευαισθησία αυτή φτάνει σε σημεία όπου το σύστημα φυγής η επίθεσης ενεργοποιείται χωρίς σαφή ένδειξή κινδύνου ή η αντίδρασή είναι υπερβολικά δυσανάλογη με το ερέθισμα.
Στο θέμα μας λοιπόν τι συμβαίνει σε έναν σκύλο που μπαίνει σε μια κατάσταση πανικού στο άκουσμα ενός έντονου ήχου;
Πάσχα
Η κροτίδα ήδη έχει σκάσει έξω από το σπίτι σου.
Ο σκύλος σου τινάζεται στον αέρα το σώμα του μπαίνει σε θέση ετοιμότητας και του δίνει πλήρη ενέργεια…
Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα…
Που είναι ο εχθρός;
Κοιτάει γύρω του προσπαθώντας να τον εντοπίσει για να αποφασίσει εάν θα τρέξει ή θα επιτεθεί…
Η ενέργεια μέσα του αυξάνεται ακόμα περισσότερο. Δεν φαίνεται κανείς. Μια δεύτερη κροτίδα σκάει και ο σκύλος σου τρέχει σαν να τον κυνηγάει ένα φάντασμα…
Υπάρχει όμως και δεύτερο πρόβλημα …
δεν μπορεί να πάει μακριά…δεν μπορεί να τρέξει όσο θα ήθελε.
Είναι μέσα σε ένα διαμέρισμα.
Η ενέργεια εγκλωβίζεται μέσα στο σώμα του αφού δεν μπορεί να την χρησιμοποιήσει αρχίζει να τρέμει.
Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τίποτα από όλη αυτή την δύναμη που ξέσπασε μέσα του.
Να κρυφτεί είναι η επόμενη λύση τινάζεται όσο πιο γρήγορα μπορεί σε μια γωνία, κάτω από το τραπέζι.
Τρέμει….
Περιμένει την εμφάνιση ενός εχθρού πέρα από κάθε φαντασία…
Ενός εχθρού αντίστοιχου του τρομακτικού ήχου.
Οι κρότοι έχουν σταματήσει…
Το σώμα του όμως είναι ακόμα γεμάτο με ενέργεια …
Μια ενέργεια που δεν βρήκε τον τρόπο να εκφραστεί.
Ακόμα τρέμει και δεν έχει τρόπο να απεγκλωβιστεί…
Λίγη ώρα αργότερα το τρέμουλο αρχίζει να υποχωρεί.
Οι αισθήσεις του όμως “κινούνται” σαν να προσπαθούν να εντοπίσουν τον παραμικρό θόρυβο που θα προειδοποιήσει ότι ο εχθρός ξαναπλησιάζει.
Δεν μπορεί να του ξανασυμβεί αυτό!!! Είναι σίγουρος ότι ο κίνδυνος είναι υπαρκτός, του το είπε το σώμα του, αυτή η φρικτή αίσθηση που ένιωσε αντιμετωπίζοντας έναν αόρατο εχθρό, σε ένα περιορισμένο χώρο…
Κάπου εκεί εμφανίζεσαι ή αλλιώς το μοιραίο λάθος
Βλέπεις το σκύλο να τρέμει… Εκείνος βλέπει τον τρόμο στα δικά σου μάτια (που πηγάζει από την κατάσταση του αλλά εκείνος δεν μπορεί να το αναγνωρίσει).
Κάπου εκεί γίνεται το μοιραίο λάθος… Τον αγκαλιάζεις, τον χαϊδεύεις, τον φιλάς. Είναι η επιβεβαίωση ότι κάτι τρέχει…
Είναι η δική σου τοποθέτηση: «Καλά κάνεις και φοβάσαι» «Υπάρχει κίνδυνος και σε επιβραβεύω που έχεις πανικοβληθεί…»
Η αλήθεια είναι ότι τώρα φοβάται δύο πράγματα.
Τον αόρατο θορυβώδη εχθρό… και το να μην ξαναβιώσει αυτή την οδυνηρή αίσθηση στο σώμα του, που ήρθες εσύ και με την επιβράβευση του επιβεβαίωσες ότι υφίσταται ο εχθρός που τον απειλεί…
Σημασία έχει η πρόληψη: Θωρακίζοντας τον σκύλο από τον φόβο.
Στάδιο πρώτο. Γνωριμία με τον ήχο-Εξοικείωση
Μπείτε στο youtube και κατεβάστε ήχους που σχετίζονται με κρότους και πυροτεχνήματα.
Ένας χαρακτηριστικός σύνδεσμος είναι αυτός… (https://www.youtube.com/watch?v=H7FANXaanG4)
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Φροντίστε όμως να σιγουρευτείτε ότι πρόκειται για πραγματικούς ήχους.
Ο σκύλος δεν είναι ανόητος ξέρει να αναγνωρίζει έναν τεχνητό από έναν φυσικό ήχο.
Παράλληλα θα έχετε παρατηρήσει ότι ακόμα και σε φυσικά ηχογραφημένους ήχους οι σκύλοι δεν δίνουν πάντα σημασία.
Πχ ένα γάβγισμα στην τηλεόραση.
Σε αυτό πιθανότατα οφείλεται ότι οι συχνότητες ενός ηχογραφημένου ήχου από έναν φυσικό διαφέρουν.
Βρείτε λοιπόν κάτι όσο πιο αληθινό μπορείτε.
Αφού λοιπόν βρείτε τους ήχους που θα χρησιμοποιήσετε μπορούμε να ξεκινήσουμε.
Τα εργαλεία μας αρχικά θα είναι οι ήχοι και μερικές φυσικές λιχουδιές.
Η ώρα του φαγητού.
(α) Φροντίστε ο σκύλος σας να πεινάει πραγματικά.
Να μην τον έχετε φουσκώσει με λιχουδιές τις προηγούμενες ώρες.
Επίσης επειδή η άσκηση θα πραγματοποιηθεί σε δωμάτιο που μπορεί να γίνει αναπαραγωγή του ήχου, φροντίστε λίγες μέρες ή μία φορές πριν ξεκινήσετε την εφαρμογή της, να αρχίσετε να τον ταΐζετε εκεί ώστε να μην «πονηρευτεί».
(β) Βγάλτε τον σκύλο σας εκτός του χώρου που βρίσκεται η συσκευή που θα αναπαράγει τον ήχο.
Εάν υπάρχει μπαλκόνι ακόμα καλύτερα. (προσπαθείτε ότι κάνετε να είναι βασισμένο στην καθημερινότητα σας. Πχ μην τον κλείσετε σε ένα δωμάτιο που δεν τον έχετε ξαναβάλει).
(γ) Ετοιμάστε το φαγητό του και τοποθετήστε μέσα τις λιχουδιές. ( να είναι κάτι ψιλοκομμένο το οποίο θα μυρίζει και ευχάριστα.
Μικρά κομματάκια γαλοπούλας ή ζαμπόν κάνουν) Επίσης βάλτε ελαφρώς μικρότερη ποσότητα φαγητού από αυτή που βάζετε συνήθως ή που ξέρετε ότι καταναλώνει ο σκύλος σας.
(δ) Βάλτε τους ήχους να παίζουν σε χαμηλή ένταση όπου θα ακούγονται μόνο στο συγκεκριμένο δωμάτιο… σχεδόν ανεπαίσθητα.
(ε) Ανοίξτε την πόρτα του δωματίου ή του μπαλκονιού που βρίσκεται ο σκύλος σας δείξτε του την τροφή και αφήστε τον να σας ακολουθήσει μέχρι το δωμάτιο που έχετε βάλει τους ήχους να “παίζουν”.
(στ) Στο κέντρο του δωματίου κατεβάστε την τροφή και αφήστε τον να φάει χωρίς να κάνετε τίποτα άλλο.
(ζ) Αφού ολοκληρώσει καθοδηγήστε τον έξω ή στο άλλο δωμάτιο, μαζέψτε το πιάτο του κλείστε τους ήχους και μετά συνεχίστε φυσιολογικά την ημέρα σας.
Αυτό το κάνετε το Μεγάλο Σάββατο το πρωί και το μεσημέρι…
Μπορεί να γίνει ακόμη και 10 φορές.
Φροντίζετε κάθε φορά να είναι μεγαλύτερη η ένταση των θορύβων..
Εάν παρατηρήσετε ότι η προσοχή του στράφηκε προς αυτούς υποχωρήστε άμεσα χωρίς να δείξετε κάποιο σημάδι άγχους. (κρατάτε διαστήματα 15 λεπτών και πάνω ώστε να ξεχαστεί από την προηγούμενη φορά από κάθε εκπαιδευτική προσπάθεια καλό είναι να παίζετε μετά για να ξεχαστεί γρήγορα και να τον αφήσετε να ξεκουραστεί λίγο για την επόμενη προσπάθεια).
Στάδιο δεύτερο. Η σύνδεση.
Αυτή την φορά χρειαζόμαστε τους ήχους και ένα συνεργάτη, που ο σκύλος γνωρίζει και δεν θα δώσει σημασία στο ότι βρίσκεται σπίτι μας.
(α) Βγάζετε τον σκύλο και πάλι εκτός «δωματίου ήχου» (να έχει δει την ύπαρξη του «συνεργού» στο σπίτι).
Αυτή την φορά όμως η άσκηση δεν είναι την ώρα του ταΐσματος. Η άσκηση είναι καλό να γίνει με τον σκύλο σχετικά πεινασμένο… άρα το Μ Σάββατο δεν τον ταϊζουμε.
(β) Βάζετε μερικές λιχουδιές στην τσέπη σας ενώ ενημερώνετε τον “βοηθό σας” να ανοίξει τον ήχο σε σημείο που να ακούγετε ανεπαίσθητα μέχρι το σημείο που θα “ανοίξετε” στον σκύλο σας για να μπει.
(γ) «Ανοίγετε» και δίνετε την πρώτη λιχουδιά τον σκύλο σας
(δ) Ο στόχος σας είναι να προσεγγίσετε αργά και επιβραβεύοντας ανά μερικά βήματα τον σκύλο σας στον χώρο που ο ήχος αναπαράγεται.
Δεν τον χαϊδεύετε αλλά ανταμείβετε μόνο με λιχουδιές και πάντα μόνο μια κάθε λίγα βήματα.
Του μιλάτε γλυκά αλλά φυσιολογικά σαν να παίζετε χρησιμοποιώντας το όνομά του αλλά και όποιες φιλοφρονήσεις συνηθίζετε να χρησιμοποιείτε στο κάλεσμά του. ( Ο σκύλος πρέπει να πιστεύει ότι η αντίδραση που επιβραβεύεται είναι η ανταπόκριση στο κάλεσμα. Μπορείτε να αυτοσχεδιάζετε πηγαίνοντας μπρος πίσω στην διαδρομή προς το δωμάτιο ήχου, μην βιαστείτε να φτάσετε στον στόχο).
Μην επιβραβεύσετε σε καμία περίπτωση την προσοχή του στον ήχο.
Παράλληλα ανάλογα με τις αντιδράσεις του σκύλου σας ζητάτε στον “συνεργό” να κάνει μικρές αυξομειώσεις στον ήχο. (μην ανεβάσετε πολύ τον ήχο ακόμα και εάν η ανταπόκριση του σκύλου σας πιστεύετε ότι θα είναι απόλυτη και μιλάτε στον συνεργό σας με παιχνιδιάρικο τρόπο κοιτώντας τον σκύλο σας ώστε να νομίζει ότι απευθύνεστε σε εκείνον).
(ε) Όταν φτάσετε στον χώρο στόχο του δίνετε δύο τρεις λιχουδιές φροντίζοντας να κρατήσετε την προσοχή του στραμμένη σε εσάς.
Ένα λεπτό παραμονής με τους ήχους είναι οκ για να έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς και αυτό το βήμα.
Επίσης φροντίστε να έχετε ενημερώσει τον συνεργάτη σας να μην κοιτάει τον σκύλο αλλά να φαίνεται ότι απασχολείτε με κάτι άλλο.
Αυτό το βήμα το κάνετε τα απόγευμα του Σαββάτου
(μην ξεχνάτε τα ενδιαμεσα διαλείμματα των 15 λεπτών) αυξάνοντας ελάχιστα τα όρια του ήχου μέχρι το σημείο που ο σκύλος δεν ασχολείται.
Προσέξτε να μην είναι μεγάλη η απόσταση εισόδου του σκύλου από το δωμάτιο με τους ήχους.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει το ανεπαίσθητο άκουσμα στην είσοδο να είναι εκκωφαντικό όταν φτάσετε στο δωμάτιο.
Ο ήχος δεν πρέπει ποτέ να φτάσει σε υψηλά επίπεδα.
Στάδιο τρίτο. Το ξάφνιασμα.
(α) Αυτή την φορά χρειάζεστε ήχους που θα ξεκινήσουν 10 δευτερόλεπτα μετά αφού πατήσετε την αναπαραγωγή.
(β) Δεν βγάζετε τον σκύλο σας έξω αλλά φροντίστε ήδη να είναι στις τσέπες σας οι λιχουδιές χωρίς ο σκύλος σας να το έχει καταλάβει.
Επειδή ακόμα και εάν δεν σας δει θα σας μυρίσει καλό είναι να τις έχετε βάλει μέσα σε ένα μικρό σακουλάκι για να μην μυρίζουν, αλλά και να έχετε πλύνει τα χέρια σας καλά.
Κρύψτε λοιπόν καλά τα στοιχεία.
(γ) Τοποθετείστε το volume στην μέση ανάμεσα στο 0 και το ανώτερο σημείο που φτάσατε με τις προηγούμενες ασκήσεις
(δ) Καθίστε για λίγη ώρα στο δωμάτιο εκπαίδευσης με τον σκύλο σας με φυσική συμπεριφορά.
Κάποια στιγμή που τα πάντα θα είναι ήρεμα τουλάχιστον 10 λεπτά μετά μπορείτε να πατήσετε το play.
(ε) Ξεκινάτε λοιπόν και την χρονομέτρηση από μέσα σας.
Στο 8 απευθύνεστε στο σκύλο σας βγάζοντας την λιχουδιά. Χρησιμοποιείστε μια δική σας προσομοίωση του “κοίτα τι έχω εδώ για σένᨔ βάση του πώς του μιλάτε σε ανάλογες περιστάσεις.
(στ) Αφήστε τον ήχο να ηχεί ενώ δίνετε μια δύο λιχουδιές ενώ αυτή την φορά κατευθύνετε τον σε άλλο δωμάτιο σταδιακά και μετά πάλι στο δωμάτιο ήχου.
Μια δυο λιχουδιές μετά την επιστροφή σας και η άσκηση ολοκληρώθηκε.
Επαναλάβατε και πάλι δυο-τρεις φορές την άσκηση με τα γνωστά ενδιάμεσα διαλείμματα.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Ο ήχος πρέπει πάντα να ξεκινάει από ανεπαίσθητος και να δυναμώνει μέχρι σημεία ανεκτά που δεν μπορούν να δημιουργήσουν φόβο.
Σε καμία περίπτωση μην φτάσετε να εκθέτετε τον σκύλο σας στα αληθινά «ντεσιμπέλ» ενός κρότου!
Μην εμπλέκεται το χάδι σας στις ασκήσεις με ανταμοιβή με τροφής.
(Το χάδι παράλληλα με την τροφή πολλές φορές «απαξιώνει» την σημασία του, διότι ο σκύλος ιεραρχεί την τροφή ως σημαντικότερη).
Σταματήστε με την παραμικρή ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά.
Μην βιάζεστε να θωρακίσετε το σκύλο σας έναντι των θορύβων για να εφαρμόσετε τα παραπάνω πρέπει να υπάρχει αρκετός χρόνος αλλιώς θα οδηγηθείτε σε κάποιο βήμα που μπορεί να δημιουργήσει αυτό το πρόβλημα.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Κατά την απουσία από το σπίτι για την Ανάσταση
Φροντίζετε πάντα τα παράθυρα και τα παντζούρια να είναι κλειστά ώστε να απομονώνετε τους εξωτερικούς ήχους ή και τις λάμψεις.
Επίσης, ας υπάρχει πάντα ήχος εντός σπιτιού μουσική (κλασική μουσική από το youtube και μάλιστα σε αυξημένη ένταση για να κόβει τον ήχο των πυροτεχνημάτων και των κροτίδων) , ώστε να βοηθάει στην κάλυψη των ήχων.
Μην αφήνετε μόνο τον σκύλο σας χωρίς ανοιχτά φώτα. Το εσωτερικό φως καλύπτει τις εξωτερικές λάμψεις από τα πυροτεχνήματα. Μην αφήνετε τον σκύλο σας σε μπαλκόνια και εξωτερικούς χώρους. Μην δένετε τον σκύλο σας.
Μην χαϊδεύετε τον σκύλο σας εάν τον δείτε να φοβάται κάποιον ήχο διότι έτσι απλά του ενισχύετε την άποψη περί κινδύνου.
Φυσικά το βράδυ της ανάστασης όλα αυτά μαζί συν το ότι θα προτείναμε να μην ταΐσετε τον σκύλο σας πριν φύγετε από το σπίτι.
Μπορείτε φυσικά να του αφήσετε κάποιο παιχνίδι ή κάποιο ειδικό σκεύασμα λιχουδιάς μόνο εφόσον ξέρετε ότι θα τον απασχολήσει αρκετά αλλιώς εάν απλά το καταπιεί σε 5 λεπτά δεν υπάρχει κανένα όφελος.
ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ
Αν τον δείτε σε κατάσταση πανικού μετά την επιστροφή σας ΜΑΛΩΣΤΕ τον σαν να έχει κάνει το χειρότερο πράγμα στον κόσμο…
Πρέπει να νιώσει ένοχος που πανικοβλήθηκε.