Λύσσα… Μια επικίνδυνη πλην εξαφανισμένη ασθένεια

Λύσσα… Μια επικίνδυνη πλην εξαφανισμένη ασθένεια

 

Λυσσασμένος σκύλος…

προστασία από τη λύσσα
Ήταν τόσο έντονη η συγκεκριμένη ζωοανθρωπονόσος στο παρελθόν που ακόμη έχει μείνει η φράση «σαν λυσσασμένος» παρότι στη χώρα μας, το τελευταίο κρούσμα λύσσας στον άνθρωπο παρουσιάστηκε το 1975 και το τελευταίο κρούσμα λύσσας σε σκύλο το 1985.
Η λύσσα είναι ζωονόσος που οφείλεται σε διάφορα στελέχη του ιού Lyssavirus (ραβδοϊός), οι οποίοι προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ).

λύσσασμενος σκύλος

 

Το πρόβλημα της νόσου έγκειται στο γεγονός ότι προκαλεί 100% θνησιμότητα και αποτελεί σημαντικό οικονομικό βάρος για τις χώρες όπου ενδημεί, λόγω του υψηλού οικονομικού κόστους για την προληπτική χορήγηση αντιλυσσικών ορών και εμβολίων, την υγειονομική περίθαλψη των ασθενών και τα λαμβανόμενα μέτρα ελέγχου για τη νόσο.
Η λύσσα προσβάλλει όλα τα είδη θηλαστικών-κυρίως τα σαρκοβόρα- και ανάλογα με το είδος του ξενιστή που προσβάλλει διακρίνεται σε λύσσα των σκύλων (λύσσα των δρόμων) και στη λύσσα των άγριων ζώων.

Μέχρι το 2012 η λύσσα είχε εξαλειφθεί από την Ελλάδα, εξακολουθεί όμως να υπάρχει σε γειτονικές χώρες (ιδίως την Τουρκία) και στην κεντρική Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι η λύσσα των άγριων θηλαστικών (αλεπούδες, τσακάλια) της κεντρικής Ευρώπης, μετακινείται κάθε χρόνο νοτιότερα κατά 20 χιλιόμετρα το χρόνο. Από αυτά προκύπτει ότι δεν πρέπει με κανένα τρόπο να επαναπαυόμαστε, σε ότι αφορά τη λύσσα, γιατί υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος εισόδου της αρρώστιας στη χώρα μας από τις γειτονικές χώρες, κυρίως με τα άγρια θηλαστικά.

lyssa3

 

Επανεμφάνιση λύσσας 

 

Αυτό συνέβη το 2012… Μέχρι τότε η Ελλάδα ήταν ελεύθερη λύσσας από το 1987 μέχρι και τον Οκτώβρη του 2012, που εμφανίστηκε κρούσμα λύσσας σε αλεπού στο Παλαιόκαστρο Κοζάνης.  Η λύση που δόθηκε βέβαια ήταν πολύ άγρια. Ουσιαστικά σε όλη τη βόρεια Ελλάδα διασκορπίστηκαν εναερίως φόλες ώστε να σκοτωθούν όλες οι αλεπούδες (και μαζί και οι μολυσμένες). Ένα άλλο μέτρο ήταν η επικήρυξη της αλεπούς… Προς τέρψιν των απανταχού φονιάδων που κάνουν επιδρομές στα ελληνικά δάση και επιβεβαιώνουν τον αντρισμό τους σκοτώνοντας αθώα πλάσματα οι αρχές προσέφεραν αμοιβή για τα σκοτωμένα ζώα. Συγκεκριμένα για κάθε νεκρή αλεπού που θα προσκομίζουν οι κυνηγοί στις τοπικές κτηνιατρικές αρχές θα αμείβονται με 13 ευρώ. Στόχος των αρχών είναι να συλλεχθούν επαρκή δείγματα αλεπούδων προκειμένου να ελεγχθούν ανοσολογικά μετά την ολοκλήρωση του δεύτερου προγράμματος εμβολιασμού κατά της λύσσας.

Συμπτώματα στο σκύλο

Ας πάμε όμως στα ιατρικά θέματα. Ο σκύλος, όταν μολυνθεί από λύσσα, αλλάζει συμπεριφορά, αποφεύγει τους ανθρώπους, κρύβεται σε σκοτεινά μέρη, γαυγίζει χωρίς λόγο, ερεθίζεται εύκολα από το φως και το θόρυβο, δεν τρώει και δαγκώνει αντικείμενα, όπως ξύλα, πέτρες, μέταλλα και άλλα. Δεν μπορεί να σταθεί εύκολα στα πόδια του και η ουρά του συνήθως είναι κρεμασμένη ανάμεσα στα σκέλη του.Τα λυσσασμένα σκυλιά επιτίθενται συχνά και χωρίς λόγο και δαγκώνουν ανθρώπους και άλλα ζώα, ακόμη και το ίδιο τους το αφεντικό. Επίσης, είναι πιθανόν να χαθούν και να περιφέρονται σε μικρή απόσταση γύρω από το σπίτι τους, χωρίς να μπορούν να γυρίσουν σ’ αυτό. Άλλες φορές, τα μάτια τους είναι κόκκινα και από το στόμα τους τρέχουν σάλια, ενώ η όψη τους είναι πολύ άγρια.

lyssa1

Πως προστατευόμαστε

Συνιστάται ο προληπτικός αντιλυσσικός εμβολιασμός όλων των σκύλων, ιδιαίτερα αυτών που περιφέρονται ελεύθερα, όπως οι κυνηγετικοί και οι ποιμενικοί, ενώ επιβάλλεται ο εμβολιασμός στις παραμεθόριες περιοχές και ιδίως σ’ αυτές που συνορεύουν με την Τουρκία. Σε περίπτωση που δαγκωθεί κάποιος άνθρωπος από σκύλο, από οποιονδήποτε σκύλο, πρέπει άμεσα να απευθυνθεί στο πλησιέστερο κρατικό Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας και να εξακριβώσει τον ιδιοκτήτη του ζώου και να το αναφέρει στην πλησιέστερη Κτηνιατρική Υπηρεσία ή στο Αστυνομικό Τμήμα. Το ζώο που δάγκωσε τίθεται υποχρεωτικά σε κτηνιατρική παρακολούθηση για 15 ημέρες μήπως παρουσιάσει συμπτώματα ύποπτα λύσσας. ΄Εχει διαπιστωθεί ότι ένα μολυσμένο από λύσσα ζώο μπορεί να μεταδώσει τον ιό της λύσσας μια περίπου εβδομάδα προτού αρχίσουν τα πρώτα συμπτώματα της αρρώστιας. Για περισσότερη ασφάλεια, ο χρόνος παρακολούθησης του ύποπτου ζώου διπλασιάζεται και ορίζεται από τη νομοθεσία στις 15 ημέρες.